سید حسین خوانساری

سید حسین خوانساری فرزند «میر کبیر»، عالم متقی و زاهد شیعه در قرن ۱۲ هجری است. سید بحرالعلوم و میرزای قمی از شاگردان او هستند.

استادان و شاگردان

بیشتر بهره های علمی و کمالات اخلاقی و معنوی سید خوانساری، از محضر پدر بزرگوارش میرزا ابوالقاسم (میر کبیر) به او رسید. او از والد خویش و میرزا محمدصادق سراب نقل روایت می کند.

تراجم علما می نویسند: سید بحر العلوم، آقا محمد علی کرمانشاهی، سید حسین قزوینی، امیر عبدالباقی اصفهانی و میرزای قمی از محضر او مدتی استفاده نمود و از او اجازه روایت دارند. آیات مذکور در برخی تألیفات خویش، این سید عالی مقام و والد او را با القاب و عناوینی زیبا ستوده اند.

مرحوم میرزای قمی صاحب قوانین داماد میرکبیر بود و قطعا در مدتی که خوانسار از حضور سید استاد استفاده علمی می برد، با خواهر وی ازدواج نموده که متأسفانه پس از مدت کوتاهی این علویه وفات می کند و جناب میرزا پس از مدتی جهت ادامه تحصیلات عازم عتبات می شود.

آثار و تألیفات

خوانساری بر «شرح لمعه» شهید ثانی و «ذخیرة العباد» محقق سبزواری حاشیه زیبا زد. و شرحی جالب بر دعای ابوحمزه و زیارت عاشورا و همچنین در کلمات امام صادق علیه السلام زد. و رسائلی در عبادات و کتابی در پاسخ به سؤالات شریف گلپایگانی (اسفرنجانی) به رشته تحریر برد.

ویژگی‌های سید خوانساری

صاحب روضات در وصف جد کبیرش چنین می نگارد: «خوانساری از بزرگان محققان اعلام، و از اعاظم دانشمندان اسلام بود، ذهنی روان داشت که مشکلات علوم را با فراست خدادادیش بر مسائل لا ینحل حقایق موفق می شد. خوانساری تقریری نیکو و تحریری شایسته و اخلاقی دلجو داشت و رعایت آداب معاشرت را کاملا می نمود. و به درجات عالیه پارسائی و پرهیزکاری و مراعات خواسته های دین نایل گردیده بود. او اکثر عمر خویش را به انزوا گذرانید، و از زادگاه خویش هجرت نکرد و در گمنامی قرار داشت. و آن گونه که بود دیگران او را نشناختند، و الا مانند همنام خویش «سید حسین قزوینی» شهرت بیشتر می یافت... ».

سید خوانساری هیچ گاه نماز شب، زیارت عاشورا و نماز جمعه و جماعت او ترک نمی شد. و هر گاه به عللی مسجد نمی رفت، در خانه خویش به اتفاق اهل بیت اقامه جماعت می فرمود. سید عالمی دلسوز و با انصاف بود. با فقرا و مؤمنین مواساة و همنشینی می نمود و در اصلاح امور و حوایج مردم کوشش می نمود.

در برهه ای از زمان، سید به اتفاق فرزندان بزرگوارش میرزا ابوالقاسم و آقا حسن به زیارت عتبات مشرف شد. نوشته اند در مدتی که آقای خوانساری کربلا بود، وحید بهبهانی با لباسی ساده و مندرس متواضعانه به منزل سید می رفته، به نحوی که میرزا ابوالقاسم آقا را نشناخته و اگر سید در منزل نبوده و یا به خواب رفته بود دیدار را به موقع دیگر موکول می ساخت و گاه از این سادات آل رسول دیدن می فرمود.

موقعی که زائران ایرانی در عتبات به منزل وحید کبیر شرفیاب شدند، از آقا سؤال می کنند ما در ایران به که مراجعه و از که تقلید کنیم؟ وحید بهبهانی در جواب می فرماید: من در ایران فقیهی که شایسته فتوی دادن باشد به جز دو نفر سراغ ندارم؛ یکی آقا حسین قزوینی و دیگر آقا حسین خوانساری.

وفات

مرحوم سید حسین خوانساری در روز هشتم ماه رجب، به لقای معشوق شتافت و پیک حق را لبیک گفت. مدفن او در شهر خوانسار، مزار است.

پس از سید خوانساری فرزندان او سید ابوالقاسم جعفر و سید حسن و ... که از اعلام بزرگ عصر خویشند، وارث علوم پدر گشتند. ابوالقاسم جعفر (میر صغیر)، پدر میرزا زین العابدین خوانساری اصفهانی است که وی سر سلسله سادات روضاتی اصفهان است و سید حسن، پدر سید محمدمهدی خوانساری صاحب «رساله ابوبصیر» و سایر آیات خوانساری می باشد.

منابع

• پایگاه شعائر